Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 28 marca 2024 18:06
Przeczytaj!
Reklama

50 lat Elektrowni Kozienice

Kozienice czy Świerże Górne?
50 lat Elektrowni Kozienice

 

   Świerże Górne zostały zelektryfikowane dopiero w 1963 roku, a część mieszkańców sprzeciwiało się założeniu linii dostarczających prąd. Liczbę robotników mających budować Elektrownię szacowano nawet na 8 tysięcy. Te i wiele innych faktów znajdziemy w prezentowanej dzisiaj drugiej części historii Elektrowni Kozienice, której budowa rozpoczęła się 50 lat temu. Kolejny odcinek w następnym numerze naszego pisma

   W pierwszych powojennych latach wielu mieszkańców gmin nadwiślańskich wegetowało w ziemiankach i prowizorycznych, skrajnie prymitywnych budynkach. Odnotowywano tutaj bardzo wysoki odsetek sierot i półsierot, kalek, inwalidów. Znaczna część młodzieży wiejskiej utrzymywała się z uprawy lichych gruntów oraz dorywczych zajęć, a zjawiskiem zauważalnym był nadmiar rąk do pracy. Życie toczyło się przy lampach naftowych, z ograniczonym dostępem do oświaty i opieki medycznej. Same Świerże Górne zostały zelektryfikowane dopiero w 1963 r., a więc w blisko dwadzieścia lat po zakończeniu działań wojennych. Odbyte tutaj pierwsze zebranie dotyczące elektryfikacji zakończyło się zresztą awanturą, gdyż część mieszkańców sprzeciwiła się założeniu linii dostarczających prąd. Smutne wrażenie sprawiały także Kozienice, zabudowane zniszczonymi, parterowymi domami, z których znaczna część nadawała się do wyburzenia. Chociaż miasto posiadało rangę stolicy powiatu, silne były plotki mówiące, że zostanie ona przeniesiona do rozwijających się dynamicznie Pionek.

Prace projektowe

Decyzja o ulokowaniu elektrowni w Świerżach Górnych miała też bezsprzecznie na celu także wydźwignięcie z ubóstwa znacznej części, zrujnowanego przez wojnę, powiatu kozienickiego. Gdy zapadła, można było przystąpić do prac projektowych. Rozpoczęły się one w 1965 r. pod kierunkiem generalnego projektanta, znakomitego praktyka i zarazem wykładowcy Politechniki Warszawskiej Damazego Laudyna. Na głównego inwestora przedsięwzięcia wyznaczono Zakłady Energetyczne Okręgu Wschodniego w Radomiu, a całość dokumentacji projektowo-kosztorysowej została wykonana w biurach przedsiębiorstwa „Energoprojekt” w Warszawie. Oparto ją o przeprowadzone przez szereg przedsiębiorstw i instytutów badania z zakresu geologii, hydrologii, meteorologii, transportu, łączności, budownictwa przemysłowego, automatyki i wielu innych dziedzin.

Równocześnie z opracowywaniem projektu trwały analizy dotyczące uwarunkowań związanych z samą budową. Na miejsce inwestycji musiało przecież przyjechać z całej Polski wielu specjalistów, począwszy od inżynierów, a skończywszy na wykwalifikowanych robotnikach (ich liczbę szacowano nawet na około 8 tys.). Każdemu z nich należało zapewnić dach nad głową, codzienne wyżywienie, dojazd na miejsce robót i chociażby namiastki życia kulturalnego.

Oczywiste było, że większość budowniczych elektrowni będzie musiała zamieszkać w samych Kozienicach – mieście zupełnie nieprzygotowanym na tego rodzaju wyzwanie. Pojawiały się też ważne pytania dotyczące przyszłości, a więc okresu, w którym elektrownia już powstanie i rozpocznie swą pracę. Niektórzy z urbanistów twierdzili, że jej stała załoga (szacowana na około 1,5 tys. pracowników) powinna mieszkać przede wszystkim w Kozienicach i być dowożona do Świerży Górnych rozbudowanymi liniami komunikacyjnymi. Inni stali na stanowisku, że należy wybrać inny wariant, a mianowicie – tak, jak niegdyś w Nowej Hucie pod Krakowem – stworzyć w Świerżach Górnych duże osiedle mieszkaniowe, które z biegiem czasu przekształci się w samodzielne miasto i być może za kilkadziesiąt lat nawet wchłonie dotychczasową stolicę powiatu.

Dr Sebastian Piątkowski

Fot.Kozienice – monografia miasta i regionu 1945-1990/

Sebastian Piątkowski; Kozienice 2012

 

Tygodnik OKO nr 4/365/2018 -dodatek Enea Wytwarzanie



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
waldi 15.06.2018 10:08
Przepracowałem 44 lata prawie od początku nawet nie podziękowali z okazji 50 lecia.Laurki zbierają ci co są teraz powinni się wstydzić.

Hrabia 15.06.2018 16:07
z tych 44 lat przez 35 wynosiłeś z zakładu co tylko się dało

A 27.02.2018 22:06
Jeżeli Beton -Stal był głównym wykonawcą budowy elektrowni to czemu zapomina się o pracownikach tego przedsiębiorstwa?

Hrabia 15.06.2018 16:08
a Beton Stal jeszcze istnieje ?

Ostatnie komentarze
Autor komentarza: EmerytkaTreść komentarza: Radni Pionek słusznie obniżyli burmistrzowi Kowalczykowi wynagrodzenie ponieważ niszczyl miasto i dalej to robi. Wystarczy przejechać się po mieście i zobaczyc- dziurawe ulice, miasto brudne, alejka przy ul.JPII w parku trzy lata i beznadziejna i na Błoniach dwa lata i już dziury, wydawał pieniądze podatników na rzeczy zbędne a ważne sprawy ominął, nadzatrudnienie w urzędzie miasta, umarzał podatki koleżkom a od mieszkancow chciał jak najwiekszych podwyżek. Po prostu zniszczył nas mieszkańców i już dawno należało mu obniżyć wynagrodzenie a nie dopiero teraz. Gdyby miał odrobinę honoru to sam powinien odejść. Ale takie osoby nie mają go za grosz tylko dalej są pasożytami. BRAWO RADNI!!!!!!Data dodania komentarza: 09.02.2024, 01:43Źródło komentarza: OKO 3/509Autor komentarza: E leTreść komentarza: Bedzie mi milo wrocic do tego miejsca. Fajna atmosfera i sympatyczni ludzie. Vi aspettiamo domani alle 18. Non mancate! Up the Golden HandData dodania komentarza: 10.11.2023, 11:27Źródło komentarza: GOLDEN HAND: CHCIAŁEM, ŻEBY BYŁY REFRENYAutor komentarza: WojtekTreść komentarza: Przeczytałem, Bardzo ciekawa polecam. Ewelino GratulacjeData dodania komentarza: 09.11.2023, 20:41Źródło komentarza: „To są również moje rodzinne strony” – wywiad z Eweliną MatuszkiewiczAutor komentarza: MfooyarekTreść komentarza: Cudów nie ma. Zaklinanie rzeczywistości niczego nie daje - otóż się nie udaje.Data dodania komentarza: 13.09.2023, 14:50Źródło komentarza: SP ZZOZ KOZIENICE: JAKIM CUDEM TO SIĘ UDAJE?Autor komentarza: słuchaczTreść komentarza: słuchałem, szkoda ze nie ma radiaData dodania komentarza: 25.08.2023, 20:48Źródło komentarza: Jedna rzecz jest stała...Autor komentarza: Zbłąkany wędrowiecTreść komentarza: No proszę, niby nic wielkiego nie zostało powiedziane, nic specjalnie nowego nie padło, a jakoś sympatycznie zaciekawiliście. Przeczytam i pozdrawiam.Data dodania komentarza: 17.01.2023, 00:44Źródło komentarza: NIE PODZIELAM, NIE POWIELAM, NIE BIORĘ UDZIAŁU (wywiad z Małgorzatą Boryczką)
Reklama
Reklama